การทำงานระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ ในการป้องกันไฟไหม้

ข้อดีและประโยชน์ของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

การทำงานของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic Sprinkler System) เป็นหนึ่งในระบบป้องกันอัคคีภัยที่มีประสิทธิภาพและได้รับการยอมรับในระดับสากล เนื่องจากสามารถควบคุมเหตุเพลิงไหม้ได้อย่างรวดเร็ว โดยระบบนี้เหมาะสำหรับการใช้งานในอาคารสำนักงาน ห้างสรรพสินค้า โรงงานและที่พักอาศัยขนาดใหญ่ โดยมีบทบาทสำคัญในการช่วยลดความเสียหายต่อชีวิต ทรัพย์สินและสิ่งแวดล้อมได้

หลายคนอาจรู้ว่าระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติมีความสำคัญอย่างไร แต่อาจจะไม่ทราบว่าระบบการทำงานนั้นเป็นอย่างไร รวมถึงอาจไม่ทราบว่าระบบกระจายน้ำนั้นมีมากกว่า 1 รูปแบบ ครั้งนี้ผู้นำด้านการให้บริการติดตั้งระบบดับเพลิงในองค์กร โรงงาน และอาคารอย่าง สยาม โปรเทคชั่น ซีสเต็ม (Siam Protection System) เราจะขอมาอธิบายและพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับระบบนี้ให้มากยิ่งขึ้นกัน

ส่วนประกอบของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

หัวกระจายน้ำ (Sprinkler Heads) เป็นอุปกรณ์ที่ปล่อยน้ำออกมาเมื่อเกิดไฟไหม้ แต่ละหัวจะมีเซนเซอร์ตรวจจับอุณหภูมิ เช่น ลูกแก้วแก๊ส (Glass Bulb) หรือฟิวส์โลหะ ที่จะทำงานเมื่ออุณหภูมิถึงค่าที่กำหนด (ส่วนใหญ่ประมาณ 68-79°C) โดยหัวกระจายน้ำจะติดตั้งตามตำแหน่งต่าง ๆ ในอาคาร มีหลายประเภท เช่น หัวแบบติดเพดาน (Pendent Head) , หัวแบบตั้ง (Upright Head) และหัวแบบติดด้านข้าง (Sidewall Head) หัวกระจายน้ำจะเริ่มทำงานเมื่ออุณหภูมิรอบข้างถึงค่าที่กำหนด
ท่อส่งน้ำ (Piping System) ระบบท่อทำหน้าที่ส่งน้ำไปยังหัวกระจายน้ำ โดยแบ่งเป็นท่อเปียก (Wet Pipe System) ที่มีน้ำอยู่ในท่อเสมอ และท่อแห้ง (Dry Pipe System) ที่มีอากาศหรือไนโตรเจนอยู่ในท่อแทนน้ำจนกระทั่งระบบทำงาน
วาล์วควบคุม (Control Valves) ใช้ควบคุมการไหลของน้ำในระบบ มีหน้าที่เปิด-ปิดการทำงานของระบบและตรวจสอบสถานะ รวมถึงตรวจสอบความพร้อมของระบบ
ถังเก็บน้ำและปั๊มน้ำ (Water Supply and Pumps) เป็นแหล่งน้ำสำรองและอุปกรณ์เพิ่มแรงดันให้เพียงพอต่อการใช้งานในกรณีที่เกิดไฟไหม้ โดยจะทำหน้าที่จัดเก็บและจ่ายน้ำเข้าสู่ระบบ โดยปั๊มน้ำจะช่วยเพิ่มแรงดันน้ำให้เหมาะสมสำหรับการดับเพลิง

ประเภทของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

ระบบท่อเปียก (Wet Pipe System) ใช้งานง่ายและรวดเร็ว น้ำจะถูกปล่อยออกทันทีที่หัวกระจายน้ำทำงาน
ระบบท่อแห้ง (Dry Pipe System) ใช้ในพื้นที่ที่อาจมีอุณหภูมิต่ำจนเสี่ยงที่น้ำในท่อจะแข็งตัว
ระบบก่อนกระจายน้ำ (Pre-action System) ใช้ในพื้นที่ที่ต้องการป้องกันการปล่อยน้ำผิดพลาด เช่น ห้องเซิร์ฟเวอร์
ระบบน้ำโฟม (Deluge System) ปล่อยน้ำในปริมาณมากพร้อมกัน เหมาะสำหรับพื้นที่เสี่ยงสูง เช่น โรงงานเคมี

การทำงานของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

การตรวจจับไฟไหม้ เมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ อุณหภูมิบริเวณหัวกระจายน้ำจะเพิ่มขึ้นถึงจุดที่กำหนด (มักอยู่ระหว่าง 68-79°C สำหรับหัวกระจายน้ำทั่วไป) ซึ่งจะทำให้ชิ้นส่วนอุปกรณ์ตรวจจับอุณหภูมิ เช่น ลูกแก้วแก๊ส (Glass Bulb) แตกออก
การเปิดระบบและปล่อยน้ำ หลังจากเซนเซอร์ทำงาน วาล์วภายในหัวกระจายน้ำจะเปิดออก ทำให้น้ำที่อยู่ในท่อไหลผ่านหัวกระจายน้ำออกมาในรูปแบบละอองน้ำครอบคลุมพื้นที่เป้าหมายที่เกิดไฟไหม้
การควบคุมไฟและระงับไฟ น้ำที่กระจายออกมาจะลดอุณหภูมิและป้องกันไม่ให้ไฟลุกลามไปยังพื้นที่อื่น ๆ น้ำยังช่วยขจัดออกซิเจนบริเวณเปลวไฟ ทำให้ไฟดับลงหรืออยู่ในระดับที่สามารถควบคุมได้ ระบบจะทำงานต่อเนื่องจนกว่าไฟจะดับหรือจนกว่าระบบจะถูกปิด
การหยุดการทำงาน ระบบจะหยุดทำงานเมื่อไฟดับลง หรือจนกว่าหน่วยดับเพลิงจะปิดวาล์วควบคุมหลัก

ความสำคัญของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

ลดการสูญเสียชีวิต ระบบหัวกระจายน้ำสามารถตรวจจับไฟและเริ่มการดับเพลิงได้ทันทีโดยไม่ต้องอาศัยการควบคุมของมนุษย์ การทำงานที่รวดเร็วช่วยลดการสะสมของควันและความร้อนในพื้นที่ ทำให้ผู้ที่อยู่ในอาคารมีโอกาสหนีออกมาได้ปลอดภัย และช่วยเพิ่มระยะเวลาให้หน่วยกู้ภัยเข้ามาช่วยเหลือผู้ประสบภัยได้ทันเวลา
ควบคุมและยับยั้งการลุกลามของไฟ ระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติจะทำงานเฉพาะจุดที่เกิดไฟไหม้ ช่วยจำกัดการลุกลามของไฟและป้องกันไม่ให้ไฟขยายไปยังส่วนอื่นของอาคาร และลดความเสี่ยงต่อการเกิดไฟไหม้ครั้งใหญ่ (Fire Spreading) ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสียหายที่รุนแรง
ลดความเสียหายทางทรัพย์สิน น้ำที่ปล่อยออกมาจากหัวกระจายน้ำถูกออกแบบให้ใช้ในปริมาณที่เหมาะสมสำหรับการดับไฟในพื้นที่เฉพาะจุด ซึ่ง
ความเสียหายจากน้ำที่ใช้ในระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติจะน้อยกว่าการใช้สายดับเพลิงจากเจ้าหน้าที่ดับเพลิง โดยการควบคุมไฟได้ตั้งแต่ต้นช่วยลดความเสียหายต่อโครงสร้างอาคารและทรัพย์สินภายใน
เพิ่มความปลอดภัยในอาคาร ระบบหัวกระจายน้ำช่วยให้สถานที่ต่าง ๆ เช่น อาคารสำนักงาน โรงแรม โรงงานและห้างสรรพสินค้า มีความปลอดภัยมากยิ่งขึ้น นอกจากนั้น การติดตั้งระบบนี้ยังเป็นไปตามข้อกำหนดด้านความปลอดภัยของอาคารในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย
ช่วยลดต้นทุนในระยะยาว แม้การติดตั้งระบบหัวกระจายน้ำจะมีต้นทุนเริ่มต้นที่สูง แต่ในระยะยาวช่วยลดค่าใช้จ่ายที่อาจเกิดจากความเสียหายของไฟไหม้ รวมถึงช่วยลดค่าเบี้ยประกันภัย เนื่องจากระบบนี้ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดเหตุเพลิงไหม้
ปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรฐาน หลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย กำหนดให้ต้องมีระบบหัวกระจายน้ำในอาคารบางประเภท เช่น โรงงาน โรงแรมหรืออาคารสูง การติดตั้งระบบตามมาตรฐาน เช่น NFPA 13 หรือมาตรฐานวิศวกรรมของไทย (TIS) ช่วยให้อาคารผ่านการตรวจสอบจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

ข้อดีและข้อควรระวังของระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ

ข้อดี

การตอบสนองอัตโนมัติ ระบบทำงานทันทีเมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ ลดความเสียหายและเพิ่มโอกาสรอดชีวิต
การควบคุมพื้นที่เฉพาะจุด หัวกระจายน้ำจะทำงานเฉพาะจุดที่เกิดไฟไหม้เท่านั้น ไม่กระทบพื้นที่อื่น
ลดความเสียหายจากน้ำ น้ำที่ใช้มีปริมาณน้อยกว่าการฉีดน้ำจากสายดับเพลิงของเจ้าหน้าที่

ข้อควรระวัง
ต้องตรวจสอบและดูแลระบบอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้พร้อมใช้งาน ซึ่งการติดตั้งระบบต้องเป็นไปตามมาตรฐาน เช่น NFPA 13 เพื่อประสิทธิภาพสูงสุด

จะเห็นได้ว่าระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญในการป้องกันและควบคุมเหตุเพลิงไหม้ ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญในแผนการป้องกันอัคคีภัยที่มีประสิทธิภาพ ช่วยลดการสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน ช่วยสร้างความมั่นใจในความปลอดภัยของอาคาร การติดตั้งและบำรุงรักษาที่เหมาะสมจะช่วยให้อาคารของคุณปลอดภัยจากภัยอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา

หากคุณสนใจติดตั้งระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ รวมถึงระบบดับเพลิงที่ได้มาตรฐาน บริษัท สยาม โปรเทคชั่น ซีสเต็ม จำกัด เราคือผู้จำหน่ายอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัยคุณภาพสูง ได้รับการรับรองมาตรฐาน NFPA-20, UL Certified, FM Approved มีอุปกรณ์ติดตั้งระบบป้องกันเพลิงไหม้ครบถ้วนทั้งระบบ เช่น เครื่องสูบน้ำดับเพลิงชนิดขับด้วยเครื่องยนต์ดีเซล, เครื่องสูบน้ำดับเพลิงชนิดมอเตอร์ไฟฟ้า, ตู้คอนโทรลเครื่องสูบน้ำดับเพลิง, pump ดับเพลิง, อุปกรณ์ติดตั้งระบบเคมีและแก๊สดับเพลิง FM-200 และ CO2 System ฯลฯ

เราสามารถออกแบบและติดตั้งระบบป้องกันอัคคีภัยแบบครบวงจร ทั้งภายในโรงงานและอาคารสูง โดยทีมงานและวิศวกรมืออาชีพที่มีประสบการณ์สูง การันตีด้วยผลงานการติดตั้งที่ได้รับความเชื่อใจมายาวนานกว่า 20 ปี

สนใจติดตั้งระบบหัวกระจายน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ ติดต่อสอบถามได้ที่

อีเมล : sps_eng2007@yahoo.co.th
ติดต่อออฟฟิศ : 0-2979-9936-7
แฟกซ์ : 0-2979-9938
Line ID : sps115